HPV aşısı, Türkçede siğil, İngilizcede wart olarak adlandırılan hastalığa neden olan virüse karşı vücudu bağışık hâle getiren bir maddedir. Virüsün bağışıklık sistemini uyaran küçük bir parçası kullanılarak oluşturulur. Virüsün kendisi değil, yalnızca bu küçük parçası içerildiği için zararlı değildir ve hastalık yapmaz.
HPV (Human Papilloma Virüs) Nedir?
HPV, yalnızca insanda görülen ve deride ya da ağız içi gibi mukozal bölgelerde çıkıntı (siğil) oluşumuna neden olan bir virüstür.
H (Human: insan), P (Papilloma: çıkıntı, kabarıklık), V (Virüs) kelimelerinin baş harflerinden oluşur.
Adından da anlaşılacağı üzere virüs kaynaklı, bulaşıcı bir hastalıktır ve sadece insana özgüdür; başka hiçbir canlıda hastalık oluşturmaz.
HPV Nasıl Bulaşır?
Bulaşmanın tek koşulu temastır, yani dokunmadır. Bu temas doğrudan olabileceği gibi ortak eşyalar aracılığıyla da gerçekleşebilir.
Örneğin, aynı küvetin veya yüzme havuzu kenarlarının kullanılması bulaşmaya neden olabilir.
Anüs ve genital bölgedeki bulaşmalar ise genellikle cinsel temas yoluyla olur.
HPV Nasıl Geçer? Kendi Kendine Geçer mi?
HPV’nin kendi kendine iyileşme ihtimali vardır. Seyrek de olsa vücudun bağışıklık sistemi hastalığın ilerlemesini durdurabilir ve virüsü tamamen ortadan kaldırabilir.
Ancak bu süreç her zaman mümkün olmaz. Bağışıklık sistemini güçlendirmek hastalığın seyrini olumlu etkileyebilir; ancak bitkisel veya inanç temelli yöntemlerin (örneğin “incir sütü” gibi) bilimsel olarak kanıtlanmış bir etkisi bulunmamaktadır.
Kendiliğinden geçmeyen durumlarda, hastalığın yayılmasına izin vermeden bilimsel tedavi yöntemlerine başvurulmalıdır.
İlk aşamada ilaç tedavisi uygulanır; bu aşamada en etkili topikal ilaçlardan biri Venerex Pomat’tır.
Hastalık ileri düzeydeyse, zaman kaybetmeden radyo frekans, koter, lazer, kriyoterapi veya cerrahi yöntemler tercih edilmelidir.
HPV’den Korunmak İçin Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?
En etkili ve kalıcı korunma yöntemi HPV aşısı yaptırmaktır.
Siğili olan kişilerle ortak eşya kullanılmamalı ve yakın fiziksel temastan kaçınılmalıdır.
Anüs (makat) veya genital bölgede görülen kondilom denilen siğillerden korunmak için prezervatif kullanılmalıdır.
Eğer sizde siğil varsa, ellerinizi sık sık yıkamalı ve en kısa sürede tedavi olmalısınız ki çevrenizdeki kişilere bulaşmayı önleyebilesiniz.
Türkiye’de HPV aşısı olarak iki marka ve üç tür bulunmaktadır: Cervarix, iki tip HPV’ye karşı etkili olurken; Gardasil ise dört ve dokuz farklı HPV tipine karşı etkili olan iki farklı formuyla sunulmaktadır.
HPV Aşısı Kimlere Yapılmalıdır?
9–24 yaş arasında cinsel ilişki yaşamamış tüm kız çocuklarına yaptırılmalıdır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), virüsün bulaşmasını önlemek amacıyla erkek çocuklara da uygulanmasını önermektedir.
Bu öneriler, rutin aşılama programları kapsamındadır. Ancak bunun dışında aşağıdaki kişiler de yaptırmalıdır:
- Sık hastalanan, nezle ve grip gibi enfeksiyonlara kolay yakalanan, bağışıklık sistemi zayıf kişiler,
- Organ nakli gibi önemli ameliyatlar geçirmiş ve sonrasında bağışıklık sistemi ilaçlarla baskılanan kişiler,
- AIDS veya benzeri bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıkları olanlar,
- Sık cinsel partner değiştiren kişiler,
- Seks işçileri,
- Eşinde siğil bulunan kişiler.
Bu gruplar, yüksek risk grubunu oluşturduğu için öncelikli olarak değerlendirilmelidir.
HPV Aşısı Nerede ve Nasıl Yaptırılır?
Devlet tarafından ücretsiz olarak uygulanmamaktadır. Bu nedenle aşının satın alınarak hastanın kendi imkânlarıyla yaptırılması gerekmektedir. Eskiden aşılar eczanelerden satın alındıktan sonra orada uygulanabiliyordu; ancak eczanelerde enjeksiyon yapılması yasaklandığı için artık eczanelerde uygulanmamaktadır.
Satın aldığınız aşının uygulanması için Human Papilloma Virus konusunda deneyimli kliniklerden veya aile hekiminizden yardım alabilirsiniz.
Bakırköy’de bulunan kliniğimizde HPV aşısı uygulaması hizmetimizden yararlanabilirsiniz. Konu hakkında detaylı bilgi almak veya randevu oluşturmak için iletişim sayfası üzerinden adres ve iletişim bilgilerimize ulaşabilirsiniz.
HPV Aşısı Kaç Doz Uygulanmalıdır?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), rahim ağzı kanserinden korunmak amacıyla HPV aşısının rutin aşılama programlarına dâhil edilmesini önermektedir. Bu nedenle dokuz yaşından itibaren tüm kız çocuklarına önerilmektedir.
Rutin aşılama kapsamında, 24 yaşın altındaki cinsel ilişkiye girmemiş kadınlara yapılması tavsiye edilmektedir.
Aşılama şeması yaşa göre farklılık gösterir:
- 12 yaş ve altındaki kişiler için iki doz yeterlidir.
- 12 yaş üzerindekiler için üç doz uygulanması önerilmektedir.
HPV Aşısı Ne Zaman Etki Etmeye Başlar?
İkinci doz, birinci dozdan iki ay sonra uygulanır. İkinci dozun yapılmasından yaklaşık iki hafta sonra bağışıklık gelişmeye başlar. Ancak bu doz tek başına yeterli koruma sağlamaz; rapel olarak adlandırılan üçüncü doz ile bağışıklık kalıcı hâle gelir.
En İyi HPV Aşısı Hangisidir?
“En iyi” HPV aşısı ifadesi, kaç farklı HPV tipine karşı koruma sağladığına göre değerlendirilir. Türkiye’de hâlen dört tipe karşı etkili Gardasil 4 ve dokuz tipe karşı etkili Gardasil 9 olmak üzere iki farklı aşı bulunmaktadır.
Gardasil 9, daha fazla HPV tipine karşı koruma sağladığı için en kapsamlı ve en etkili aşıdır. Fiyatı Gardasil 4’e göre biraz daha yüksek olsa da koruyuculuk açısından en iyi seçenek olarak kabul edilir.
Gardasil Hangi HPV Tiplere Karşı Koruma Sağlar?
Gardasil 4’ün koruduğu tipler:
HPV tip 6, tip 11, tip 16 ve tip 18
Gardasil 9’un koruduğu tipler:
HPV tip 6, tip 11, tip 16, tip 18, tip 31, tip 33, tip 45, tip 52 ve tip 58
Cervarix:
HPV tip 16 ve tip 18’e karşı geliştirilmiş bir aşıdır; ancak Türkiye’de satışı bulunmamaktadır.
Gardasil 4 Yaptıran Kişi Gardasil 9 ile Devam Edebilir mi?
Gardasil 4 yaptıran kişinin Gardasil 9 ile devam etmesinde herhangi bir sakınca yoktur. Ancak aşılama dokuz tipe tamamlanmadığı sürece, koruyuculuk yalnızca dört HPV tipiyle sınırlı kalır.
En doğru yaklaşım; kişi daha önce Gardasil 4’ten iki veya üç doz yaptırmış olsa bile, risk grubundaysa Gardasil 9’u yeniden üç doz olarak yaptırmasıdır.
Eğer kişi risk grubunda değilse, Gardasil 4 ile sağlanan koruma yeterli kabul edilebilir.
Gardasil 9 Hangi Ülkede Üretilmekte?
Gardasil 9, Amerika Birleşik Devletleri’nden ithal edilmektedir. Aşının üreticisi, dünya genelinde ilaç ve aşı geliştirme konusunda öncü bir firma olan Merck Sharp & Dohme’dur.
Merck Sharp & Dohme, hem aşı hem de ilaç üretimi alanında uzun yıllardır faaliyet gösteren, uluslararası ölçekte yetkin ve güvenilir bir kurumdur.
Makat Siğili Olan Kişi Aşı Yaptırabilir mi?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), hastalıkla karşılaşmadan önce, tercihen çocukluk çağında uygulanmasını önermektedir. Ancak, hastalık mevcutken de aşının yapılması mümkündür ve hatta önerilir.
Hastalık döneminde aşı yaptırmanın avantajları:
- Tedavi süreci devam ederken yapılan aşı, vücudun mevcut HPV enfeksiyonuna karşı geliştirdiği bağışıklık yanıtını 100 kata kadar artırabilir. Bu da hastalığın daha hızlı ve kalıcı bir şekilde iyileşmesine katkı sağlar.
- Özellikle makat ve genital bölgede görülen siğillerin tedavisi birden fazla seans gerektirebildiği için bu durum önemli bir avantaj oluşturur.
- HPV enfeksiyonu genellikle tek bir tipe bağlı olarak gelişir. Aşı, diğer tiplere karşı da koruma sağladığından hastalığın farklı bir HPV tipiyle yeniden oluşma riskini azaltır.
Makat Siğili (HPV Enfeksiyonu) Olan Kişi Aşı Yaptırabilir mi?
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), aşının hastalıkla karşılaşmadan önce, tercihen çocukluk çağında uygulanmasını önermektedir. Ancak, hastalık mevcutken de aşının yapılması mümkündür ve hatta önerilir.
Hastalık döneminde aşı yaptırmanın avantajları:
- Tedavi süreci devam ederken yapılan aşı, vücudun mevcut HPV enfeksiyonuna karşı geliştirdiği bağışıklık yanıtını 100 kata kadar artırabilir. Bu da hastalığın daha hızlı ve kalıcı bir şekilde iyileşmesine katkı sağlar.
- Özellikle makat ve genital bölgede görülen siğillerin tedavisi birden fazla seans gerektirebildiği için bu durum önemli bir avantaj oluşturur.
- Human Papilloma Virus enfeksiyonu genellikle tek bir tipe bağlı olarak gelişir. Aşı, diğer tiplere karşı da koruma sağladığından hastalığın farklı bir HPV tipiyle yeniden oluşma riskini azaltır.
HPV Aşısı Ücretsiz mi?
2024 yılında Sağlık Bakanlığı, kaç tipe karşı etkili olacağı belirtilmeyen HPV aşısının ücretsiz olarak uygulanmaya başlanacağını duyurmuştu. Ancak 2025 yılı sonu itibarıyla hâlâ ücretsiz uygulama başlamamış olup, uygulamanın ne zaman başlayacağına dair bir tarih açıklanmamıştır. Muhtemelen yaşanan ekonomik kriz nedeniyle, gerekli döviz ödemesi yapılmamıştır.
Ankara Büyükşehir Belediyesi, kendi sınırları içerisinde ücretsiz HPV aşısı uygulaması yapmaktadır; ancak ülke çapında henüz ücretsiz uygulama bulunmamaktadır.
HPV Aşısı Fiyatları Ne Kadar?
Cervarix: Türkiye’ye ithalatı olmadığı için satış ruhsatı bulunmasına rağmen piyasada mevcut değildir ve bu nedenle fiyatlandırması yapılmamıştır.
Gardasil 4: Gardasil 9 piyasaya çıkana kadar yaygın şekilde uygulanmaktaydı; günümüzde hem satışı hem de uygulaması oldukça azalmıştır. Fiyatı yaklaşık 3.000 TL civarındadır.
Gardasil 9: En yaygın uygulanan türdür ve 2025 yılı itibarıyla satış fiyatı 4.650 TL’dir.
Makat Siğili İçin Venerex Krem Kullanabilirsiniz
Venerex Pomat Nedir Ne İçin Kullanılır?
Aşılardan bu kadar söz edilen bir konuda, en etkili siğil ilaçlarından bahsetmemek konuyu eksik bırakır. Venerex %15 sinekateşin içeren, Türkiye’deki tek siğil kremidir. Benzeri olarak Veregen Pomat Amerika’da, Veregreen Pomat ise Avrupa’da satılmaktadır.
Venerex Pomatın Etkileri:
- Antiviral etki: Virüsün çoğalmasını (duplikasyonunu) önler.
- Apopitoz uyarımı: Hastalıklı hücrenin ölmesini sağlar.
- Antitümör etkisi: Siğilin büyümesini engeller.
Venerex Pomatın Başarılı Bir Şekilde Kullanılabileceği Siğil Türleri:
- Erken dönem makat siğilleri
- Erkek genital siğilleri
- Kadın dış genital siğilleri
- Yaygın yüz ve vücut siğilleri
- Tekrarlayan siğiller
- Radyo frekans, lazer, koter ve cerrahi müdahale ile tedavi edilen siğillerin tekrarlamasını engellemek amacıyla
SIK SORULAN SORULAR
Hamile Kadınlara Uygulanabilir mi?
Hamilelik döneminde HPV aşısı uygulanması önerilmez, çünkü yüksek stres oluşturabilir ve çocuğun ciddi risk grubunda olmasına yol açabilir.
Eğer hastalığınız mevcutsa, tedavi için:
- Bölgesel uyuşturucular kullanılabilir.
- Hastalık yalnızca dış kısımlardaysa, Venerex Pomat uygulanabilir.
HPV Aşısının Koruma Süresi Ne Kadardır?
Önerilen üç doz doğru zaman aralıklarıyla uygulandığında, HPV aşısının ömür boyu koruma sağlaması beklenmektedir. Yapılan bilimsel çalışmalar, aşının yaklaşık 20 yıl önce uygulandığı kişilerin hâlâ bağışıklığının devam ettiğini göstermiştir. 20 yıl boyunca koruma sağlayan bir aşının ömür boyu koruyucu olduğu kabul edilmektedir.
Bu nedenle, üç doz uygulandıktan sonra ilerleyen yıllarda tekrarlama gerekmez.
HPV Aşısı Vücudun Neresine Yapılır?
HPV aşısı kas içine uygulanır. Vücuttaki herhangi bir kas bölgesine yapılabilir ancak genellikle omuz bölgesindeki kol kasına uygulanır.
Tercihen dominant olmayan kola yapılması önerilir; solak kişilerde sağ kola, sağ elini kullananlarda ise sol kola uygulanmalıdır.
Aşı sonrasında nadiren hafif ateş yükselmesi veya enjeksiyon yerinde ağrı görülebilir, ancak ciddi bir yan etki beklenmez.
HPV Testi Yaptırmak Gerekir mi?
HPV’ye karşı vücudun oluşturduğu bağışıklık seviyesi laboratuvar ortamında ölçülüp değerlendirilebilir.
Ancak bu ölçüm, aşı uygulaması açısından bir yol gösterici olmadığı için dünya genelinde rutin olarak yapılmaz.
Bu nedenle aşı öncesinde veya herhangi bir sebeple HPV testi yaptırılması önerilmez.
Kurbağa Siğil Yapar mı?
Kesinlikle yapmaz. Kurbağayla temas etmek siğil oluşumuna neden olmaz.
Bu, halk arasında yaygın olan ancak tamamen yanlış bir inanıştır.
Yanılgının, kurbağa derisinin pütürlü yapısından kaynaklandığı düşünülmektedir.
KAYNAKLAR
- Braaten, K. P., & Laufer, M. R. (2008). Human papillomavirus (HPV), HPV-related disease, and the HPV vaccine. Reviews in obstetrics and gynecology, 1(1), 2.
- Chelimo, C., Wouldes, T. A., Cameron, L. D., & Elwood, J. M. (2013). Risk factors for and prevention of human papillomaviruses (HPV), genital warts and cervical cancer. Journal of Infection, 66(3), 207-217.
- Muñoz, N., Castellsagué, X., de González, A. B., & Gissmann, L. (2006). HPV in the etiology of human cancer. Vaccine, 24, S1-S10.
- Yang, A., Farmer, E., Wu, T. C., & Hung, C. F. (2016). Perspectives for therapeutic HPV vaccine development. Journal of biomedical science, 23(1), 75.
- Zhai, L., & Tumban, E. (2016). Gardasil-9: A global survey of projected efficacy. Antiviral research, 130, 101-109.
- Monie, A., Hung, C. F., Roden, R., & Wu, T. C. (2008). Cervarix™: a vaccine for the prevention of HPV 16, 18-associated cervical cancer. Biologics: Targets and Therapy, 2(1), 107-113.
- Perry, C. M., & Lamb, H. M. (1999). Topical imiquimod: a review of its use in genital warts. Drugs, 58(2), 375-390.
- Miyoshi, N., Tanabe, H., Suzuki, T., Saeki, K., & Hara, Y. (2020). Applications of a standardized green tea catechin preparation for viral warts and human papilloma virus-related and unrelated cancers. Molecules, 25(11), 2588.